در اردیبهشت سال ۲۰۱۸ اتفاق عجیبی در نزدیکی شهر ناروک در کنیا رخ داد. پس از چند هفته بارش شدید در اردیبهشت ماه، مردم محلی گزارش پدید آمدن یک شکاف عمیق در اطراف این شهر را دادند.
این شکاف در ابتدا حدود ۲ متر عمق و ۱.۵ متر عرض داشت و چندین کیلومتر امتداد داشت اما به مرور بر عمق و عرض دهانه آن افزوده میشد.
حدس اولیه زمین شناسان این بود که خاکستر حاصل از فوران آتشفشان Longonot که در نزدیکی آنجا قرار دارد، هزاران سال پیش این شکاف را پر کرده است و اکنون با این بارندگی آن خاکستر شسته شده و این حفره ایجاد شده است.
بررسیهای بعدی و شواهد بدست آمده نشان داد که این شکاف به یکباره ایجاد شده و ربطی به بارندگیها در طول چند هفته نداشته است به طوری که قسمتی از این شکاف از وسط خانه یک فرد محلی به نام Njoroge Mbugua گذشته و او توانسته به محض احساس لرزش و فروپاشی از خانه بیرون آمده و جان خود را نجات دهد. بنابراین اثر فرسایش آبی باعث چنین پدیدهای نبوده است.
در اینجا بد نیست کمی به محل قرار گیری این شکاف بپردازیم.
شهر ناروک در قسمتی از کشور کنیا قرار گرفته که نوار Great Rift Valley یا «درهکافت بزرگ» از آن عبور میکند.
درهکافتها در جاهای مختلفی از کره زمین وجود دارند و قسمتهای پستی هستند که بین دو گسل واگرا واقع شدهاند و به مرور در حال گسترش هستند. درهکافتها میتوانند در بستر اقانوسها، در بستر دریاها و یا بر روی خشکیها قرار داشته باشند. طبیعتاً فعالیتهای صفحات زمین در این نواحی زیاد است.
درهکافت بزرگ که بیش از ۶۰۰۰ هزار کیلومتر طول دارد و از قسمتهایی از سومالی، جیبوتی و اریتره در شمال شرق آفریقا شروع میشود و تا موزامبیک امتداد پیدا میکند و صفحه تکتونیکی آفریقا (نوبیان) را از صفحه تکتونیکی سومالی جدا میکند.
درهکافت بزرگ در شمال با محل برخورد ۳ صفحهی عربستان، سومالی و آفریقا (نوبیان) تلاقی پیدا میکند.
درهکافت بزرگ از مجموعهای از درهکافتهای متعدد کوچکتر تشکیل شده است.
البته درهکافت بزرگ تنها از منظر زمینشناسی حائز اهمیت نیست بلکه برای فسیل شناسان و انسان شناسان هم بسیار پر اهمیت است زیرا عمده فسیلهای پیشینیان انسان از انسانهای راست قامت Homo erectus به قبل همگی در این ناحیه یافت شدهاند. از اینرو به درهکافت بزرگ لقب گهواره بشریت دادهاند.
این شکافی که اکنون در کنیا نمایان شده در قسمتی از زیر شاخهی درهکافت بزرگ به نام درهکافت آفریقای شرقی قرار گرفته است.
بنابراین میتوان متوجه شد که این شکاف کوچک بخشی از فعالیت درهکافت بزرگ است که به آرامی مشغول جدا کردن تکهای از آفریقا است.
چیزی که در آینده اتفاق خواهد افتاد جدا شدن قسمت بزگی از شرق آفریقا از آن است که بصورت جزیرهای بزرگ و سرگردان وسط اقیانوس هند خواهد بود. نمونهای مانند ماداگاسکار البته با مقیاسی به مراتب بزرگتر.
البته مردم محلی نباید چندان نگران باشند زیرا این اتفاق بسیار تدریجی است و حدود ۵۰ میلیون سال به طول خواهد انجامید.
اما مشکلی که امروزه ایجاد کرده خرابی راههای مواصلاتی است بویژه راه پر تردد پارک ملی ماساییمارا است که در این مدت دوبار ترمیم شده و شکاف را هر بار با سنگ و بتن پر کردهاند.
همچنین راه آهن در حال ساخت این منطقه دقیقاً از روی این شکاف عبور میکند و بحثهای جدیای بر سر امنیت این خط آهن وجود دارد.
دیدگاه خود را بنویسید