رودخانه آمازون در مرکز شبکه ای از رودهایی است که از کشورهای ونزولا، کلمبیا، اکوادور و پرو سرچشمه میگیرند و در برزیل به هم می پیوندند.
رود آمازون پس از نیل دومین رود بلند دنیا بشمار میرود و ۶۴۳۷ کیلومتر طول دارد که گفته می شود دورترین سرشاحه آن در منطقه ایکیتوز در ارتفاعات آند در کشور پرو قرار دارد.
این رود پر آب ترین رود دنیاست و در نقطه ای که به اقیانوس اطلس می ریزد، دبی آن بطور متوسط ۲۰۹۰۰۰ متر مکعب در ثانیه است که یک ثانیه از آب آن با مصرف ده روز شهر تهران برابر است. برای درک حجم آب این رودخانه کافی است بدانید که آب این رودخانه از مجموع ۷ رودخانه بعد از خود بیشتر است.

همچنین قدمت رود آمازون را حدود ۲۰۰ میلیون سال تخمین می زنند که بر این اساس قدیمی ترین رود دنیا هم بحساب می‌آید.

رود آمازون به تنهایی ۲۰٪ کل آب شیرین دنیا را شامل می شود و نقش تعیین کننده ای در غلظت نمک کل اقیانوسهای کره زمین ایفا می‌کند.

محل تشکیل رودخانه آمازون جایی در کنار شهر مانائوس برزیل است که دو رودخانه نگرو و سولیموس به هم می پیوندند.

این نقطه طلاقی هم یکی از نقاط بسیار دیدنی و جذاب بشمار می‌آید زیرا آب رودخانه نگرو تیره و آب رودخانه سولیموس خاکی رنگ است و آب این دو رودخانه بین ۱۲ تا ۲۰ کیلومتر کنار هم میروند و سپس مخلوط می‌شوند.

دلیل این پدیده اختلاف اسیدیته، دما، میزان املاح و سرعت دو رودخانه است.

دهانه اصلی رودخانه آمازون در جایی که به اقیانوس اطلس میریزد ۸۰ کیلومتر است و مصب آن، ۳۲۵ کیلومتر عرض دارد که بزرگترین دلتای دنیا را تشکیل میدهد.
حوضه آبریز آمازون ۷ میلیون کیلومتر مربع است که کمی بیش از چهار برابر وسعت کشور ایران است.
در این زیستگاه غول پیکر از رده ماهیان تا کنون بیش از ۳۰۰۰ گونه شناسایی شده است و از رده پستانداران دو گونه دلفین، سمور آبی، ماناتی و از خزندگان زیستگاه بزرگترین مار دنیا، آناکوندا است و جمعیت قابل توجهی الیگاتور با نام کایمن در آن زیست می‌کنند.